SÛRE HAKKINDA ÖZET BİLGİ
Kıyamet Sûresi, Mekke-i Mükerreme’de “elKaria” sûresinden sonra 31.sırada nazıl olmuştur... 40 ayettir... Adını, ilk ayetindeki “el-Kıyamet” kelimesinden alır... “Kıyamet” kelimesi, kıyam etmek-ayağa kalkmak-dikilmek anlamına gelen “Kıyam”dan türemiştir... Kıyamet Günü ise, herşeyin gerçeğinin-iç yüzünün ortaya çıktığı, hiçbir şeyin örtülü-gizli kalmadığı tecelli; diriliş günü demektir...Bunun için, alem ve içindeki herşeyin yıkılıp gittiği gün de dense, doğrudur...
Kıyamet Sûresinde: Kıyamet Günü ne demek?... Nefs-i Levvame... Kıyamet-Nefs-i Levvame ilişkisi... İnsan, önündeki kıyamet’ten gafil yaşar... Kıyamet hadiseleri... İnsan için Rabbinden gayrı kaçacak yer/sığınak yoktur... İnsan, en büyük ve açık delildir... İnsan’ın mazeret üretmesi, kendinden cahil olmasıdır... Acelecilik nefsanidir... Vehim hükmü ile vahiy telakki edilemez... Acile-ahiret ehli... Yüzleri parlayanlar ve asık olanlar... Ölüm aslında KİM/NE’den ebedi ayrılıştır!!!???... İnsan özel bir amaç için yaratılmıştır... İnsan’ın yaratılış etvarı-kıyamet ilişkisi,... gibi önemli konular açıklanmaktadır...
AYETLERİN MÂNÂSI
BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHIYM
1-) La uksimu Biyevmilkıyameti;
Kıyamet (ölüm) Günü’ne (B sırrınca) kasem ederim,
2-) Ve la uksimu BinNefsilLevvameh;
Ve (Bi-) Nefs-i Levvame’ye (sonsuz-sınırsızlığa, evrenselliğe, hakikata yönelmek ve kendini tanımak için ilk başlangıç bilinç hali; kendini levmeden-sorgulayan nefs’e) kasem ederim!.
3-) Eyahsebul`İnsanu ellen necme`a `ızameh;
İnsan, onun kemiklerini asla cem’ etmeyeceğimizi (ölümün akabinden ba’setmeyeceğimizi) mi sanıyor?.
4-) Bela Kadiriyne `alâ en nusevviye benaneh;
Evet (cem’ edeceğiz) !.. Onun parmak uçlarını bile tesviye etmeye (cem’edip düzenlemeye, onu tam hale getirmeye; terkibiyetini dengelemeye, eşitlemeye) kadirleriz.
5-) Bel yüriydul`İnsanu liyefcure emameh;
Hayır!.. İnsan, önündekini yalanlarcasına (kıyamet yokmuş gibi) fücur (azgınlık, günah) işlemek için diliyor (kıyameti-ölümü ciddiye alan bir yaşam üzere değil).
6-) Yes`elu eyyane yevmulkıyameti;
“Kıyamet Günü ne zamanmış?” diye sorar.
7-) Feiza berikalbesar;
Basar (görme azası, basiret) şimşek çaktığında (hayretten kamaştığında),
8-) Ve hasefelKamer;
Ay (ın nuru) tutulduğunda,
9-) Ve cumi`aşŞemsu velKamer;
Güneş ve Ay cem’ (bir) olunduğunda!.
10-) Yekulul`İnsanu yevmeizin eynelmeferr;
O gün insan: “Kaçılacak yer nerede?” der.
11-) Kella la vezere;
Hayır, (dışarda, ötede) bir sığınak yoktur!.
12-) İla Rabbike yevmeizinil müstekarr;
O gün (her birimin kendi) istikrar yeri (varıp kalacağı yeri, sığınağı, mercii) Rabinedir!.
13-) Yunebbeul`İnsanu yevmeizin Bima kaddeme ve ahhar;
O gün insan’a, takdim ettiği (önceden gönderdiği, yaptığı) ve te’hir ettiği (sonraya bıraktığı, yapmadığı) şeyler (B sırrınca) haber verilir.
14-) belil`İnsanu `alâ nefsihi basıyretun;
Bilakis (gerçek şu) insan, kendi nefsi üzerine bir basiyret (tam delil, şahit)’tir!.
15-) Ve lev elka me`aziyreh;
Mazeretlerini ilka etse (ortaya koysa) bile.
16-) La tuharrik Bihi lisaneke lita`cele Bih;
Onu (vahyi, OKUnanı) acele (elde etmek, çabuklaştırmak) için Onunla (B sırrınca) dilini (bilincini, nefsini yoğunlaştırıp) hareket ettirme (vahyi kapatırsın).
17-) İnne`aleyna cem`ahu ve Kur`âneh;
Muhakkak ki Onu cem’etmek ve Onun Kur’anı (OKUması) bizim üzerimizedir.
18-) Feiza kare`nahu fettebı’ Kur`âneh;
O’nu OKUduğumuzda, Onun Kur’anı’na (OKUmasına) tabi ol!.
19-) Sümme inne `aleyna beyaneh;
Sonra, muhakkak ki O’nun beyanı (mananın kelimeler ile açığa çıkarılması) da bizim üzerimizedir.
20-) Kella bel tuhıbbunel`acilete;
Hayır!... Bilakis siz acile’yi (acele-hemen-peşin olanı, dünyayı) seversiniz;
21-) Ve tezerunel`ahırete;
Ahiret’i bırakırsınız!.
22-) Vucuhun yevmeizin nadıretun;
O gün (bazı) yüzler (vardır ki) ışıl ışıl parlar.
23-) İla Rabbiha nazıreh;
Rablerine nazır (bakıcı) dırlar.
24-) Ve vucuhun yevmeizin basiretun;
Ve o gün nice yüzler de (vardır ki) asıktır.
25-) Tezunnu en yuf`ale Biha fakıreh;
(O asık yüzlüler) kendilerine (B gerçeğince) fakıra (bel-omurga kemiklerini ayıran büyük musibet, bela; burunlarından yakalanmış tutsaklık vebali) yapılacağını zanneder (yakinen bilir, hisseder).
26-) Kella iza beleğatitterakıye;
Hayır (iş sandıkları gibi değil) !... (Can) köprücük kemiklerine ulaştığında;
27-) Ve kıyle men rakın;
“Kimdir rükye yapacak (şifa için okuyup-üfleyecek/tedavi edecek var mı) ?/ (veya) ruhunu alıp Sema’ya yükselecek kimdir (Rahmet melekleri mi, azab melekleri mi) ?” denilir.
28-) Ve zanne ennehulfirak;
Ve (artık) zannetmiştir (iyiden iyiye bilmiştir) ki o fırak (o ma’lum ayrılık?)’tır.
29-) Velteffetissaku Bissak;
Ve bacak (Bi-) bacağa dolaşmıştır.
30-) İla Rabbike yevmeizinilmesak;
O gün mesak (sevk, sevk yeri) Rabbine’dir.
31-) Fela saddeka ve la salla;
(O; ebu cehl) ne (Hakk’ı, Rasûlullah’ı) tasdik etti ne salat kıldı (Rabbine teveccüh etti, müslim oldu).
32-) Ve lâkin kezzebe ve tevella;
Fakat yalanladı ve yüz çevirdi.
33-) Sümme zehebe ila ehlihi yetemetta;
Sonra da (aldırış etmemekten, kibirden) gerine gerine ehline gitti.
34-) Evla leke feevla;
(Bu tehdid, azab) evladır sana (ey ebu cehl), evladır sana!.
35-) Sümme evla leke feevla;
Sonra evladır sana, evladır sana (ey ebu cehl; Rasûlullah’a düşman olan) !.
36-) Eyahsebul`İnsanu en yutreke süda;
İnsan, (çobansız develer gibi) başıboş olarak (salınıp) bırakılacağını mı sanır?.
37-) Elem yekü nutfeten min meniyyin yümna;
(O), dökülen meniden bir nutfe (sperm) değilmiydi?.
38-) Sümme kâne `alekaten fehaleka fesevva;
Sonra bir alaka (donmuş kan, genetik yapı, embriyo) oldu da (Allah onu insan sûretinde) yarattı (izhar ve inşa etti), tesviye etti (düzenledi, eşitledi; nefh-i ruha hazırlayıp nail etti).
39-) Fece`ale minhüzzevceynizzekere vel`ünsa;
Ondan iki eşi/sınıfı, (yani) erkek ve dişiyi oluşturdu.
40-) Eleyse zâlike BiKadirin `alâ en yuhyiyel mevta;
İşte o (bunları yapan Allah sistemi ve düzeni), ölüleri diriltmeye (B sırrınca) Kaadir değil midir (niye kıyamet gününden, ba’s’dan; manevi-hakiki dirilişten gafilsiniz?... Sûrenin başındaki ayetler ve devamı?) ?.
