SÛRE HAKKINDA ÖZET BİLGİ
Mekke döneminde 38. sırada nazıl olan Sad Sûresi, adını ilk harfinden alır... Bu sûre’nin bir adı da Davud Sûresi’dir... 88 ayet olan bu sûrede önemli konular sembol yollu açıklanmaktadır...
Mekke müşriklerinin Ebu Talib’e gelerek Hz.Rasûlullah’ın “la ilahe illallah”ı anlatmaktan vazgeçmesi için olağanüsüt dünyalık teklifleri ve Hz.Rasûlullah’ın da: “Güneş’i getirip de elimin içine koysanız, bundan (yani: lailahe illallah, demenizden) gayrı bir şey sizden istemem” diye o meşhur ve tesirli cevabı ve bunun akabinde ata-dede-gelenek dinine inanan müşriklerin saçmalıkları, bu sûrenin bir iniş sebebidir... Bunun için ilk başlardaki ayetleri (4-11) vahdet ve vahdete karşı çıkanlardan bahsederken ileriki ayetlerde aynı mücadelenin Nebî ve Rasûl örnekliğinde anlatılmış olup 65.ayetinde de bu habere, yani “tanrı ve tanrılık yok” diye tanrısız vahdet realitesine, B-sırrına, “Büyük Haber” denmiştir...
Ayrıca sûrede: Hz.Davud’un halifeliği, hükmü ve rüku’su; Hz.Süleymanın mülkü, Hz.Eyyub’un sabrı, Hz.İbrahiym-Hz.İshak ve Hz.Ya’kub’un seçkinlik ve ıstıfaları, Hz.İsmail-Hz.Elyesa’ ve Hz.ZülKüfl’ün seçilmişlikleri, Adn Cennetleri, Merhaba sırrı, Beşer’in yaratılışı-Adem-İblis konuları, mütekellifliğin (olmayan bir vasıfta görünmek, gücünü aşan bir işi idda etmek) zemmi, Kur’an’ın haberlerinin zamanla ortaya çıkacağı ve bilinilip tasdik edileceği,... gibi bir çok önemli konu açıklanmıştır...
AYETLERİN MÂNÂSI
BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHIYM
1-) Saaad, vel Kur’âni zizZikr;
Sad... Zikir sahibi Kur’an’a kasem ederim.
Not: “Sad” harfinin te’vili için Abdullah İ. Abbas r.a. şöyle işaret buyurur: “Sad”, Mekke’de bir deniz (başka bir rivayette, DAĞ) idi ve Rahman’ın Arşı O’nun üzerinde idi; ki o vakt ne gece vardı ve ne de gündüz???.
2-) Belilleziyne keferu fiy ızzetin ve şikak;
Bilakis o kafir olanlar izzet (aslında zillet olan birimselliklerinde bir üstünlük ve izzet vehmederler) ve şıkak (ayrılık, muhalefet, taassub, hakikatından kopukluk, realiteye uyumsuzluk) içindedirler.
3-) Kem ehlekna min kablihim min karnin fenadev ve late hıyne menas;
Onlardan önce nice nesiller helak ettik de (onlar) nida/feryad ettiler... Fakat vakit kurtuluş vakti değildi (iş işten geçmişti).
4-) Ve acibu en caehüm münzirun minhüm* ve kalel kafirune hazâ sahırun kezzab;
Onlardan bir uyarıcının kendilerine gelmesine şaştılar da o kafirler (perdeliler): “Bu (sizi etkileyen) yalancı bir büyücüdür” dedi.
5-) Ecealel’ alihete İlâhen Vâhıda* inne hazâ le şey`ün ucab;
“İlahları (müessirleri, varlıkları), ilah’un vahid (Tek bir müessir, Tek bir vücud) mi kıldı?.. Muhakkak ki bu (varlığın tekliği, vahdet) çok acaib bir şeydir!”.
6-) Ventalekal meleü minhüm enimşu vasbiru alâ alihetiküm* inne hazâ le şey`ün yurad;
Onlardan mele’ (o taassubun ileri gelenleri): “Hadi yürüyün ve ilahlarınız üzere sabredin (tanrı inancı üzere sebat gösterin, direnin) !... Muhakkak ki bu irade edilen bir şeydir (tanrı inancımız, geleneğimiz yıkılmak isteniyor)” diyerek hızlıca yürüdü (düşünmediler, tepki gösterdiler?).
7-) Ma semı`na Bihazâ fiyl milletil ahireti, in hazâ illahtilak;
“(Bi-) bunu (tanrı ve tanrılığın olmayışını; tek bir vücud gerçeğini) millet-i ahire (öteki millet/son din; bugüne kadar ki kabul edilen inançlarda, hristiyanlarda)’de işitmedik... Bu (vahdet) ancak bir uydurmadır!”.
8-) Eünzile aleyhiz Zikru min beynina* bel hüm fiy şekkin min ZikrİY* bel lemma yezuku azâb;
“Hem Zikir, aramızdan Ona mı inzal olundu?”... Hayır (gerçek onların sandığı gibi değil?), onlar ZikrİMden (hakikatlarından) şekk içindedirler!... Hayır onlar benim (gerçeği farkettiren) azabımı henüz tadmadılar?!.
9-) Em ındehüm hazainu rahmeti Rabbikel Aziyzil Vehhab;
Yoksa Aziyz, Vahhab olan Rabbinin rahmet hazineleri (zenginliği, ni’metleri, sıfatları) onların indinde mi (onlara göre mi) ?.
10-) Em lehüm mülküs Semavati vel Ardı ve ma beynehüma* felyerteku fiyl esbab;
Yoksa Semavat’ın, Arz’ın ve ikisi arasındakilerin (fiillerin, oluşların) mülkü onların mı?.. Eğer öyle (mülk onların) ise, sebepler (yollar; esma ve sıfatlar) içinde irtıka’ etsinler (yükselsinler, terakki etsinler) !.
11-) Cündün ma hünalike mehzumün minel ahzab;
Onlar, hiziblerden (vahdet’ten ve diyn’denperdelenip tefrikaya düşenlerden), hezimete uğratılmış (mücahadede başarılı olamamış, imtihanda yenilmiş; kuvveleri körelmiş, zelil; Sema’ya uruçları engellenmiş), orada (izafiyet boyutu için bulunan) bir ordudur.
12-) Kezzebet kablehüm kavmü Nuhın ve Adün ve fir`avnü zül’ evtad;
Bunlardan önce Nuh’un kavmi (madde yapıda boğulanlar, risalet ilmini hazmedemeyenler), Ad (Hud’un kavmi; soğuk rüzgar-heva ile helak olanlar) ve kazıklar sahibi Fravun yalanladı.
13-) Ve Semudü ve kavmü Lutın ve ashabül Eyketi, ülaikel ahzab;
Semud (Salih’in kavmi), Lut’un kavmi (beden-nefs-şehvet ile helak olanlar) ve ashab-ı eyke (orman halkı, Şuayıb a.s.ın kavmi; tabiat ateşiyle helak olanlar) de (yalanladı)... İşte onlar hiziblerdir.
14-) İn küllün illâ kezzeber Rusule fehakka ıkab;
Hepsi de ancak Rasûlleri tekzib ettiler... Bu yüzden ıkabım hakk oldu.
15-) Ve ma yenzuru haülai illâ sayhaten vahıdeten ma leha min fevak;
Bunlar ancak (devenin iki sağımlığı arası kadar bile) gecikmesi olmayan bir tek sayha’yı (sesi, sur’u, ölümü) beklemektedir.
16-) Ve kalu Rabbena accillena kıttana kable yevmil hısab;
Ve dediler ki: “Rabbimiz!... Bizim payımızı hesab gününden önce ta’cil et (acele et, çabuk ver)”.
17-) Isbir alâ ma yekulune vezkür abdeNA Davude zel’ eyd* innehu evvab;
Onların dediklerine sabret (nefsini tut) ve El’ler (kuvvet) sahibi Davud’u zikret (hatırla)... Muhakkak ki O, evvab (çok rücu’ eden, hakikatına dönen) idi.
18-) İnna sahharnel cibale meahu yüsebbıhne Bil aşiyyi vel işrak;
Doğrusu biz, akşamleyin (Güneş battığı vakit) ve işrak vakti (Güneş doğduğu vakit) (B sırrınca) tesbih ediyor oldukları halde, dağları O’na musahhar kıldık (boyun eğdirdik).
19-) Vettayre mahşureten, küllün lehu evvab;
Haşrolmuş (toplanmış) halde kuşları da (Davud’a musahhar kıldık)... Hepsi O’na evvab (çok dönen, tesbih ile yönelen) idi.
20-) Ve şededna mülkehu ve ateynahül hıkmete ve faslel hıtab;
O’nun mülkünü kuvvetlendirdik ve O’na Hikmet ve Fasl-ul’Hitab (hükümleri ayırt edici bir akıl; dolayısıyla tartışmayı kesip bitiren hüküm gücü) verdik.
21-) Ve hel etake nebeül hasm* iz tesevverul mihrab;
Sana o tartışmanın haberi geldi mi?.. Hani (o tartışanlar; melekler) duvarı (boyut farkı) tırmanıp mihrab’a (ma’bed’e, beyin’e) ulaştılar.
22-) İz dehalu alâ Davude fefezia minhüm kalu la tehaf* hasmani beğa ba`duna alâ ba`dın fahküm beynena Bil Hakkı ve la tüştıt vehdina ila sevais sırat;
Hani Davud’un üzerine girmişlerdi de bu yüzden (Davud) onlardan korkmuştu... (Onlar da) dediler ki: “Korkma, biz iki davacıyız: Bazımız bazımıza (birimiz, diğerine değil... ba’z, küll’den bir nisbettir; bu gerçeğe göre iki hasım?) zulmetti... O halde aramızda Bil-Hakk (HAKK olarak) hükmet, zulm/haksızlık etme ve bizi yolun tam denge noktasına (vahdetin gereği olan adalete) hidayet et”.
23-) İnne hazâ ehıy lehu tis`un ve tis`une na`ceten ve liye na`cetün vahıdetün fekale ekfilniyha ve azzeniy fiyl hıtab;
(Tartışmanın bir tarafı dedi ki): “Muhakkak ki şu benim kardeşimdir... Kendisinin doksandokuz na’ce’si (koyunu; istiare olarak kadını) var, benim ise bir tek na’ce (dişi koyun?) var... Böyle iken ‘onu bana ver/beni kefil kıl’ dedi ve hitapta bana üstün geldi”.
24-) Kale lekad zalemeke Bi süali na`cetike ila niacih* ve inne kesiyren minel huletai leyebğıy ba`duhüm alâ ba`dın ilelleziyne amenu ve amilüs salihati ve kaliylün mahüm* ve zanne Davudu ennema fetennahu festağfere Rabbehu ve harre rakian ve enab;
(24. Ayet secde ayetidir.) (Davud) dedi ki: “Yemin olsun ki senin birtek na’cen’i (dişi koyun; istiare ile kadın) kendi na’celeri’ne katmak istemekle (B sırrınca) sana zulmetmiş... Muhakkak ki ortakçılardan pek çoğu birbirlerinin aleyhine tecavuzda bulunurlar... Ancak iman edip salih amel işleyenler böyle değildir... Fakat onlar da ne kadar azdır!”... Davud kendisini (bir na’ce misali ile?) imtihan ettiğimizi zannetti (içinden gelerek bildi);bundan dolayı Rabbinden mağfiretdiledi, ve Raki’ (rüku’ eden?) olarak düştü, ve inabe’de bulundu (Zat’a yöneldi).
25-) Feğaferna lehu zâlik* ve inne lehu ındeNA lezülfa ve husne meab;
Bunun üzerine onu (mağfiret ve tevbeyi gerektiren şeyi) O’nun için mağfiret ettik... Ve muhakkak ki katımızda onun için yakınlık ve dönüşün güzeli var.
26-) Ya Davudu inna cealnake haliyfeten fiyl Ardı fahküm beynenNasi Bil Hakkı ve la tettebiıl heva fe yudılleke an sebiylillah* innelleziyne yedıllune an sebiylillahi lehüm azâbün şadiydün Bima nesu yevmel hısab;
Ey Davud!... Doğrusu biz seni Arz’da bir halife kıldık... Artık insanlar arasında Bil-Hakk (Hakk olarak) hükmet ve heva’ya (nefsinin hevasına, birimsel-beşeri düşüncelere; felsefeye) uyma... Yoksa seni Allah yolundan saptırır... Allah yolundan sapanlara gelince, hesab gününü unutmalarından dolayı (B gerçeğince) onlar için şiddetli bir azab vardır.
27-) Ve ma halaknes Semae vel Arda ve ma beynehüma batıla* zâlike zannülleziyne keferu* feveylün lilleziyne keferu minennar;
Sema’yı, Arz’ı ve ikisi arasındakileri batıl olarak yaratmadık... O (batıl görmek), kafir olanların (Hak’dan perdelilerin) zannıdır... Bu yüzden veyl olsun o kafir olanlara, Nar’dan (dünyaları) !.
28-) Em nec`alülleziyne amenu ve amilus salihati kel müfsidiyne fiyl Ard* em nec`alül müttekıyne kel füccar;
Yoksa (hakikatlerine) iman edip salih amel işleyenleri, Arz’da ifsad yapanlar (bireysel yaşayanlar) gibi mi kılarız?... Yahut muttekıyleri (ilahi hükümlere riayetle korunanları) füccar (ilahi emirleri hiçe sayan, sünnetullah’a uyumsuz davranan) gibi mi kılarız?.
29-) Kitabun enzelnahu ileyke mübarekün li yeddebberru ayatiHİ ve liyetezekkere ulül elbab;
(Bu) sana inzal ettiğimiz bir Kitab’tır, mübarektir... O’nun ayetlerini tedebbur etsinler (derinlemesine tefekkür etsinler) ve saf bilinç sahipleri de tezekkür etsinler için.
30-) Ve vehebna li Davude Süleyman* nı`mel abd*innehu evvab;
Davud’a Süleymanı hibe ettik!... Ne güzel kuldu (Süleyman) !.. Muhakkak ki O, evvab (hakikatına çok rücu’ eden) idi.
31-) İz urida aleyhi Bil aşiyyis safinatül ciyad;
Hani O’na (Bi-) akşamleyin (Güneş batarken?) üç ayağı üzere durup bir ayağını tırnak üzere diken (görkemli), iyi cins koşu atları arzolunmuştu.
32-) Fekale inniy ahbebtü hubbel hayri an zikri Rabbiy* hatta tevaret Bil hıcab;
Ve (Süleyman) dedi ki: “Doğrusu ben, Rabbimin zikrinden düşüp/gafil olup, hayır (mal, dünya) sevgisine yönelip meşgul oldum”... Nihayet (Güneş B sırrınca) hicab ile gizlendi.
33-) Rudduha aleyye* fetafika meshan Bis sukı vel a`nak;
“Onları bana geri getirin” (dedi Süleyman)... (Atların) bacaklarını ve boyunlarını (B sırrınca) meshetmeye başladı.
34-) Ve lekad fetenna Süleymane ve elkayna alâ kürsiyyihi ceseden sümme enab;
Andolsun ki Süleyman’ı imtihan ettik (Rahman’ın rahmeti ile öğrettik) ve O’nun kürsüsünün üzerine bir cesed (Can’sız, kuvvesiz bir beden?) bıraktık... Sonra inabe etti (tevbe edip hakikatına yöneldi).
35-) Kale Rabbığfir liy ve heb liy mülken la yembeğıy liehadin min ba`diy* inneKE ENTEl vehhab;
(Süleyman şöyle dedi): “Rabbim (nurunla) beni mağfiret et (birimselliğimi ört) ve bana, benden sonra kimseye gerekmeyecek (bana orijinal) bir mülk hibe et (kemalatımı tamla)... Muhakkak ki sen Vahhab’sın”.
36-) Fesahharna lehurriyha tecriy Bi emrihi ruhaen haysü esab;
Bunun üzerine rüzgarı O’na musahhar kıldık; Bi-emrihi (O’nun emriyle), dilediği yere, hiçbir şeyi sarsmadan-yıkmadan/yumuşak halde (o rüzgar) akıp giderdi.
37-) Veş şeyatıyne külle bennain ve ğavvas;
Ve şeytanları da (O’na musahhar kıldık)... (Ki o şeytanlardan maksad) her bina kuran/duvar ustası ve çok derine dalan dalgıçtır.
38-) Ve ahariyne mükarreniyne fiyl asfad;
Ve asfad (bukağılar, zincirler) içinde mukarraniyn (bağlanmış nesneler, hükümlerle kayıdlı olan) diğerlerini de (O’na musahhar kıldık).
39-) Hazâ atauNA femnün ev emsik Bi ğayri hısab;
“İşte bu (sana hibe edilen mülk?) bizim a’ta (bağışı) mızdır; öyleyse ister menn (lutuf, bağış) yap, ister imsak et (tut);(B sırrınca) hesabsızdır (sana)”.
40-) Ve inne lehu ındeNA le zülfa ve hüsne meab;
Ve muhakkak ki katımızda Onun için yakınlık ve dönüşün güzeli var.
41-) Vezkür abdeNA Eyyub* iz nada Rabbehu enniy messeniyeş şeytanu Bi nusbin ve azâb;
Kulumuz Eyyub’u da zikret (hatırla, an)... Hani (Eyyub) Rabbine: “Muhakkak ki o şeytan (vehim) bana yorgunluk ve azab ile (B sırrınca, olarak) dokundu” diye nida etti.
42-) Ürkud Bi riclik* hazâ muğteselün baridün ve şerab;
“(B sırrınca) ayağını yere vur (şifan fıtrat tarafında?) !.. İşte barid bir muğtesel (soğuk-serin bir yıkanma yeri; yıkanmak ve içmek için salih bir su kaynağı) ve bir şarab” (dedik).
43-) Ve vehebna lehu ehlehu ve mislehüm meahüm rahmeten minNA ve zikra liülil elbab;
O’na (Eyyub’a, seyr-i sülükünden sonra), bizden bir rahmet ve öz-akıl sahipleri için bir öğüt/hatırlatma olmak üzere, ehlini ve onlarla (ehli ile) birlikte onların mislini hibe ettik.
44-) Ve huz Biyedike dığsen fadrib Bihi ve la tahnes* inna vecednahu sabira* nı`mel abd* innehu evvab;
“(Bi-) eline bir demet (bir avuç ot) al da (Bi-) onunla darbet (pasifçe vur), yeminini (ahdini) bozma!”... Doğrusu biz O’nu sabredici bulduk... Ne güzel kuldu (Eyyub) !... Muhakkak ki O, evvab (hakikatına çok rücu’ eden) idi.
45-) Vezkür ıbadeNA İbrahiyme ve İshaka ve Ya`kube ulil eydiy vel ebsar;
El (kuvve-kudret) ve basar (göz, basiret, görüş, akıl) sahibi kullarımız İbrahiym, İshakk ve Ya’kub’u da zikret (an, hatırla) !.
46-) İnna ahlasnahüm Bi halisatin zikred dar;
Doğrusu biz onları halis (karışıksız, sırf, saf) bir haslet, (yani) o yurd’un (Ahiret’in, kudret-bilinç boyutunun; sensiz-bensiz yerin) zikra’sı (hatırda tutulması; hep o halde olma) ile (B sırrınca) ihlaslandırdık.
47-) Ve innehüm ındeNA leminel Mustafeynel ahyar;
Ve muhakkak ki onlar bizim indimizde hayırlı/seçkin mustafalar (süzülmüş halisler, yakın kılınmışlar) idi.
48-) Vezkür İsmaıyle vElyesea ve Zel kifl* ve küllün minel ahyar;
İsmail’i, Elyesa’i ve ZülKifl’i de zikret (an, hatırla) !... Hepsi de ahyar (seçkinler, hayırlılar)’dandı.
49-) Hazâ zikr* ve inne lil müttekıyne le hüsne meab;
Bu (vahdet-tahkik ehlini) bir zikir (hayırla anış) dir!... Muhakkak ki muttekıyler için dönüş yerinin güzeli vardır.
50-) Cennati Adnin müfettehaten lehümül ebvab;
(Yani, o güzel dönüş yeri) kapıları kendilerine açılmış halde Adn Cennetleridir.
51-) Müttekiiyne fiyha yed`une fiyha Bi fakihetin kesiyretin ve şerab;
(O muttekıyler) orada (ilahi sıfatlara) dayanıp yaslanmışlar olarak, (B sırrınca) orada çok meyva ve şarap ister haldedirler.
52-) Ve ındehüm kasıratüt tarfi etrab;
Onların (o muttekylerin) indlerinde (yanlarında) gözlerini yalnızca onlara (eşlerine) çevirmiş (huri) ler, aynı yaşıtlar vardır.
53-) Hazâ ma tuadune li yevmil hısab;
İşte budur, hesab günü için size va’dolunan!.
54-) İnne hazâ le rizkuNA malehu min nefad;
Muhakkak ki işte bu bizim rızkımızdır... Bitip tükenme yoktur ona (bakidir).
55-) Hazâ* ve inne littağıyne le şerre meab;
İşte bu!.. Muhakkak ki tuğyan eden (azgınlar) için dönüş yerinin şerrlisi vardır.
56-) Cehennem* yaslevneha* fe bi`sel mihad;
(O dönüş yerinin şerlisi) Cehennem’dir ki ona yaslanırlar... Ne kötü bir mihad (yatak-döşek, alçak yer) dır o!.
57-) Hazâ fel yezukuhu hamiymun ve ğassak;
İşte bu (onlar için)... Tadsınlar onu!.. Kaynar su ve irindir (o).
58-) Ve aharu min şeklihi ezvac;
O (azab) şekilden (onun benzeri) diğerleri, çifter çifter (azab çeşitleri vardır).
59-) Hazâ fevcün muktehımun meaküm* la merhaben Bihim* innehüm salün nar;
İşte bu sizinle beraber düşüp kaybolan/ (cehenneme) katlanan bir gruptur... (Günah önderleri dedi ki): “(Bi-) onlara ‘Merhaba= geniş-rahat olma’ yoktur... Muhakkak ki onlar Nar’a maruz kalanlardır”.
60-) Kalu bel entüm la merhaben Biküm* entüm kaddemtümuhu lena* fe bi`sel karar;
(O önderlere uyanlar ise): “Hayır, asıl (Bi-) size ‘Merhaba=rahat-geniş olma’ yoktur... Onu (cehennemi) bize siz takdim ettiniz (önümüze getirdiniz)... Ne kötü bir karar (gah)’dır bu!” dediler.
61-) Kalu Rabbena men kaddeme lena hazâ fezidhü azâben dı`fen fiyn nar;
Dediler ki: “Rabbimiz, bunu bize kim takdim etti ise, onun Nar’da azabını bir kat daha artır”.
62-) Ve kalu ma lena la nera ricalen künna neuddühüm minel eşrar;
Ve dediler ki: “Bize ne oluyor ki kendilerini eşrardan (şerirlerden, çok şerlilerden) addettiğimiz ricali (burada) görmüyoruz?”.
63-) Ettehaznahüm sıhriyyen em zağat anhümül ebsar;
“Biz onları alaya alırdık... Yoksa gözler onlardan başka tarafa mı kaydı?”.
64-) İnne zâlike le hakkun tehasumü ehlin nar;
Muhakkak ki o hakk’dır... (Yani) Ehl-i Nar’ın hasımlaşması (karşılıklı davalaşması, tartışması, suçlaşması gerçektir) !.
65-) Kul innema ene münzir* ve ma min ilahin illellahul Vahıdul Kahhar;
De ki: “Ben ancak bir uyarıcıyım (farketmeniz gereken büyük bir gerçeği haber veriyorum; nefsim için, nefsimle konuşan değilim?) !... İlah’dan (Allah’ın gayrı vücud) bir şey yok, ancak Vahid, Kahhar olan Allah vardır”.
66-) Rabbüs Semavati vel Ardı ve ma beynehümel Aziyzul Ğaffar;
“Semavat’ın, Arz’ın ve ikisi arasında olanların Aziyz, Ğaffar olan Rabbi’dir”.
67-) Kul HUve nebeün Azıym;
De ki: “O (vahdet gerçeği, B-sırrı?), Aziym bir haberdir!!!”.
68-) Entüm anhü mu`ridun;
“Siz ise O’ndan (o büyük haberin ihbar ettiği büyük gerçekten?) yüz çeviriyorsunuz!”.
69-) Ma kâne liye min ılmin Bil Meleil A`la iz yahtesımun;
“(Mele-i A’la sakinleri) tartışırlarken, Mele-i A’la ile ilgili (B sırrınca) bir ilme sahip değilim”.
70-) İn yuha ileyye illâ ennema ene neziyrun mübiyn;
“Bana ancak: Ben yalnızca apaçık bir uyarıcıyım, (diye) vahyolunuyur (şüpheniz olmasın, ben o büyük haberi açıklayan Nebîim?)”.
71-) İz kale Rabbüke lil Melaiketi inniy halikun beşeran min tıyn;
Hani Rabbin Melaike’ye: “Muhakkak ki ben Tıyn’den (balçıktan; su+mineral) bir beşer halkedeceğim” demişti.
72-) Feiza sevveytühu ve nefahtü fiyhi min ruhıy fekau lehu sacidiyn;
“Onu tesviye edip (düzenleyip, dengeleyip, tamamlayıp), o yapının içinde RuhUM’dan nefhettiğim vakit, Ona secdeye kapanın”.
73-) Fesecedel Melaiketü küllühüm ecmeun;
O Melaike’nin hepsi, toptan secde ettiler.
74-) İlla ibliys* istekbere ve kâne minel kafiriyn;
İblis müstesna; (o vehmiyle) büyüklük tasladı ve kafirlerden (gerçeği örtenlerden) oldu.
75-) Kale ya ibliysü ma meneake en tescüde lima halaktü Bi yedeyye, estekberte em künte minel aliyn;
(Allah) buyurdu: “Ey İblis (benliği ile perdeli) !... (Bi-) İki Elim (Celal ve Cemal sıfatlarım) ile yarattığıma (zati tecellime mazhar kıldığıma, vahidiyyet zuhuruna) secde etmene ne mani oldu?... Büyüklendin mi, yoksa Alun’dan (Adem’e secdesi sözkonusu olmayan ondan yüceler’den) mı oldun?”.
76-) Kale ene hayrun minh* halakteniy min narin ve halaktehu min tıyn;
(İblis) dedi ki: “Ben daha hayırlıyım ondan; beni Nar’dan (manyetik beden?) halkettin, onu tıyn’den (hücresel yapıdan) halkettin” dedi.
77-) Kale fahruc minha feinneke raciym;
(Allah) buyurdu: “Çık oradan; çünkü sen raciymsin (tardolunmuşsun)!”.
78-) Ve inne aleyke la`netİY ila yevmid diyn;
“Muhakkak ki, Diyn Günü’ne kadar la’netim senin üstündedir”.
79-) Kale Rabbi feenzırniy ila yevmi yüb`asun;
(İblis) dedi ki: “Rabbim!.. (İnsanların) ba’solunacakları gün’e kadar bana mühlet ver (ertele, bekle)”.
80-) Kale feinneke minel munzariyn;
(Allah) buyurdu: “Muhakkak ki sen mühlet verilenlerdensin!”.
81-) İla yevmil vaktil ma`lum;
“Ma’lum vaktin (fiziksel ölüm) günü’ne kadar”.
82-) Kale feBi ızzetiKE le uğviyennehüm ecmeıyn;
(İblis) dedi ki: “(Bi-) izzetine (?) kasem ederim ki, onların tümünü mutlaka şaşırtıp saptıracağım”.
83-) İlla ıbadeKE minhümül muhlesıyn;
“Ancak onlardan ihlaslandırılmış kulların müstesna”.
84-) Kale fel Hakku, vel Hakka ekul;
(Allah) buyurdu: “Ben de Hakk’a yemin ederim: -ki ben Hakk söylerim-“
85-) Leemle enne cehenneme minke ve mimmen tebiake minhüm ecmeıyn;
“Andolsun ki Cehennem’i senden (iblis?) ve onlardan sana tabi olanlardan (benliği-vehmi ile perdelenenlerden) toptan dolduracağım”.
86-) Kul ma es`elüküm aleyhi min ecrin ve ma ene minel mütekellifiyn;
De ki: “Onun üzerine (verdiğim habere, tebliğ ve uyarıya karşılık) sizden bir ecir/ücret istemiyorum ve ben mütekellifiyn’den (olmayan bir vasfı taklid eden, kendini külfete sokan, Nebî olmadığı halde Nebîlik iddasında bulunup teklif getiren) değilim”.
87-) İn huve illâ zikrun lil alemiyn;
“O, alemler için bir zikir (hatırlatma, öğüt)’den başka değildir”.
88-) Ve leta`lemunne nebeehu ba`de hıyn;
“O’nun haberini bir süre sonra (ölüm esnasında) elbette bileceksiniz”.
