SÛRE HAKKINDA ÖZET BİLGİ
Saff Sûresi, Medine-i Münevvere’de nazıl olmuştur... Tüm sûreler itibarıyla 108. veya 112. sırada indiği rivayet edilir... 14 ayettir... Adını 4.ayetinde Allah yolunda (vahdet’te) saf bağlayıp savaşanları bahsettiği için almıştır... Ayrıca son ayetinden dolayı “Havariyyun” Sûresi de denir ki bizce 6. ve takibeden ayetler dolayısıyla “Müjde Sûresi” de denebilir...
Saff Sûresinde: Tesbih sırrı, Allah indinde değerlendirilmeyen (abes, önemsiz) hiçbir şey yok, söylediklerimizden sorumluyuz, Allah yolunda saf tutmak, Rasûlullah olan Musa’yı inciten kavim, İsrailOğullarına Rasûlullah olan MeryemOğlu İsa’nın “Ahmed” ismi ile müjdelediği Rasûl, İslam’a çağrılanlar, Allah nurunu tamamlayacaktır, elim azabtan kurtaran ticaret, Adn cennetleri, nusret ve fetih, ensarullah ve havariyyun ile İslam’ın bağlantısı,... gibi bir çok önemli konu açıklanmaktadır...
AYETLERİN MÂNÂSI
BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHIYM
1-) Sebbeha Lillahi ma fiysSemavati ve ma fiyl`Ard* ve HUvel`AziyzülHakiym;
Semavat’ta ne var ve Arz’da ne varsa (Esmasıyla onları açığa çıkaran, varlıklarında gayrı olmayan) Allah’ı tesbih etmiştir... O Aziyz’dir, Hakiym’dir.
2-) Ya eyyuhelleziyne amenu lime tekulune ma la tef`alun;
Ey iman edenler!... Yapmayacağınız şeyi niçin söylüyorsunuz (iman etmekten maksat, arınmaktır) ?.
3-) Kebure makten `ındAllahi en tekulu ma la tef`alun;
Yapmayacağınız şeyi söylemeniz, Allah indinde şiddetli gadab itibarıyla büyük (bir günah; kebair, şirk) olmuştur.
4-) İnnAllahe yuhıbbulleziyne yukatilune fiy sebiliHİ saffen keennehüm bünyanun mersusun;
Muhakkak ki Allah, kendi yolunda marsus (biribirine kurşun ile kaynatılmış tek vücud) bir bina gibi, saf bağlayarak savaşan kimseleri sever.
5-) Ve iz kale Musa likavmihi ya kavmi lime tu`zuneniy ve kad ta`lemune enniy Rasûlullahi ileyküm* felemma zağu ezağAllahu kulubehüm* vAllahu la yehdilkavmel fasikıyn;
Hani Musa kavmine dedi ki: “Ey kavmim!...Muhakkak ki benim size Allah Rasûlü olduğumu bildiğiniz halde niçin bana eziyyet ediyorsunuz?”...Onlar (Hakk’dan) inhiraf ettiklerinde, Allah onların kalblerini (Hakk’dan, diyn’den) döndürdü (gerçeği algılayamazlar artık)... Allah fasıklar kavmine hidayet etmez.
6-) Ve iz kale `Iysebnu Meryeme ya beniy israiyle inniy Rasûlullahi ileyküm musaddikan lima beyne yedeyye minetTevrati ve mübeşşiren BiRasûlin ye`tiy min ba`dismuhu Ahmed* felemma caehüm Bilbeyyinati kalu hazâ sıhrun mübiyn;
Hani MeryemOğlu İsa dedi ki: “Ey İsrailOğulları!... Muhakkak ki ben size Allah Rasûlü’yüm!... Tevrat’tan önümde olan için bir tasdikleyici ve benden sonra gelecek, ismi Ahmed olan bir (Bi-) Rasûlü müjdeleyici olarak (irsal olundum)”... Onlara (Bi-) beyyineler (apaçık kanıtlar, mucizeler) ile geldiğinde: “Bu apaçık bir sihirdir” dediler.
Not: Bu konuda bazı hadis-i şerifler:
“Tevrat’taki ismim <Ahyed> (alıp götüren, uzaklaştıran) dir; çünkü ben ümmetimi ateşten alıp uzaklaştırırım... Zebur’daki ismim <elMahiy> (silen) dir; çünkü Allah benimle putlara kulluk yapanları sildi... İnciyl’deki ismim <Ahmed> (en Hamd eden; Zat’ın kemaline en mazhar) dir... Kur’an’daki ismim <Muhammed> (ardı arkasına çok Hamd edilen) dir; çünkü ben Sema ve Arz ehli arasında MAHMUDum (Hamd edilenim)”.
“Benim beş ismim vardır: Ben Muhammed’im ve Ahmed’im... Ben, Allah’ın benimle küfrü sildiği elMahıy’im... Ben insanların ayaklarımın üzerinde haşrolunacağı Haşir’im... Ve ben elAkıb (kendisinden sonra Nebî gelmeyecek olan)’im”.
Musa a.s.a Rabbi: “Bu Ahmed’in ümmetidir” dediği vakit, (Musa): “Allahım, beni Ahmed’in ümmetinden kıl” diyerek Hz.Rasûlullah’ı bu isimle zikretmiştir...
7-) Ve men azlenu mimmeniftera `alellahilkezibe ve huve yud`a ilel`İslam* vAllahu la yehdilkavmezzalimiyn;
İslam’a (Allah’a teslimiyete, hanif tabanlı fıtrat diynine) da’vet olunduğu halde, Allah üzerine yalan uydurandan (O’nun gayrı vücud isbat edenden) daha zalim kimdir?... Allah zalimler kavmine hidayet etmez.
8-) Yüriydune liyutfiu nurallahi Biefvahihim vAllahu mütimmu nuriHİ velev kerihel kafirun;
Allah Nuru’nu (Bi-) ağızlarıyla söndürmek diliyorlar... Halbuki Allah, nurunun tamamlayıcısıdır... Velev ki kafirler (gerçeği reddeden kilitlenmişler) hoşlanmasa bile.
9-) Huvelleziy ersele RasûleHU Bilhüda ve diynilHakkı liyuzhirehu `aleddiyni küllihi velev kerihel müşrikûn;
O (Allah) odur ki, bütün dinlere (kendine cahil olmaktan kaynaklanan diyn edinmelere) üstün kılmak için Rasûlü’nü Bil-Huda (hidayet potansiyeli, hakikat klavuzu olarak) ve Hak Diyn (tam tevhid, ilahi ma’rifet, sistem bilinci, hak yöntem) ile irsal etti... Velev ki müşrikler (fena’ya yanaşmayan, gayrılığa oturanlar) hoşlanmasa da.
10-) Ya eyyuhelleziyne amenu hel edüllüküm `alâ ticaretin tunciyküm min `azâbin eliym;
Ey iman edenler!... Size, sizi elim bir azabtan kurtaracak bir ticarete delalet edeyim (göstereyim) mi?.
11-) Tu`minune Billahi ve RasûliHİ ve tucahidune fiy sebiylillâhi Biemvaliküm ve enfüsiküm zâliküm hayrun leküm in küntüm ta`lemun;
(B sırrıyla) Allah’a ve O’nun Rasûlü’ne iman edersiniz, Allah yolunda mallarınızla ve nefsleriniz (canlarınız) ile (B sırrınca) mücahade edersiniz... İşte bu sizin için daha hayırlıdır; eğer bilirseniz!.
12-) Yağfir leküm zünubeküm ve yüdhılküm cennatin tecriy min tahtihel`enharu ve mesakine tayyibeten fiy cennati `adn* zâlikelfevzul`azıym;
(Bunları yaparsanız, Allah) zenblerinizi (benliklerinizi, günahlarınızı) mağfiret eder ve sizi altından nehirler akan cennetlere ve Adn Cennetlerindeki temiz meskenlere dahil eder... İşte bu azim bir kurtuluştur.
13-) Ve uhra tuhıbbuneha* nasrun minAllahi ve fethun kariyb* ve beşşiril mu’miniyn;
Ve seveceğiniz bir başka (ticaret) daha var: Allah’dan bir nusret ve feth-i kariyb... Mü’minleri müjdele!.
14-) Ya eyyuhelleziyne amenu kûnu ensarAllahi kema kale `Iysebnu Meryeme lilHavariyyiyne men ensariy ilellah* kalelHavariyyune nahnu ensarullahi, feamenet taifetun min beniy israiyle ve keferet taifetun, feeyyednelleziyne amenu `alâ `aduvvihim feasbehu zahiriyn;
Ey iman edenler, Allah’ın Ensarı (yardımcıları) olun (uluhiyyet kudsiyetine, beşeriyet kanatlarıyla uçulmaz; ilahi sıfatların izharını kabule hazırlanın) !... MeryemOğlu İsa’nın, Havariyyuna (Havarilere): “Allah’a (giden yolda; seyr-i sülük’te) kim benim Ensarımdır?” dediği gibi... Havariyyun dedi ki: “Biz Allah’ın Ensarı’yız”... İsrailOğullarından bir taife iman etti (arındı) ve bir taife de küfretti (gerçeği reddetti; nankörlük etti; hakikatlerinden kilitlendi)... Bunun üzerine o iman edenleri, düşmanları aleyhine te’yid ettik (destekledik, güçlendirdik) de zahiriyn (üstün-galip gelenler) oldular.
